Άνοιξη του 1792. Το πανίσχυρο οθωμανικό στράτευμα που πολιορκεί το ανυπόταχτο επί αιώνες Παλιόκαστρο δεν έχει για στόχο του την απλή υποταγή αυτής της μικρής ηπειρώτικης πολιτείας. Η Υψηλή Πύλη έχει δώσει άλλου είδους διαταγές: το Παλιόκαστρο πρέπει να γκρεμιστεί συθέμελο· όλοι του οι κάτοικοι να εξοντωθούν· να ανασκαφτεί και να ισοπεδωθεί το κοιμητήρι του· να εξαλειφθεί και το παραμικρό ίχνος που θα μπορούσε κάποτε ν\' αποκαλύψει στους μεταγενέστερους Έλληνες την αλλοτινή ύπαρξη αυτής της πόλης και την ιστορία της. Μα τι λογής κίνδυνο αποτελεί το μικρό και άσημο Παλιόκαστρο για την τεράστια οθωμανική αυτοκρατορία; Γιατί οι Τούρκοι παίρνουν απόφαση να το εξαφανίσουν τόσο από τη γη, όσο κι από την Ιστορία; Γιατί θέλουν να σβήσουν ακόμα και τη θύμησή του από τη μνήμη των Ελλήνων;

Σήμερα, δυο αιώνες αργότερα, ο συγγραφέας-αφηγητής ξεκινάει μια συναρπαστική έρευνα, συμβουλεύεται αρχεία, μελετάει παλιά έγγραφα και πολύτιμα χειρόγραφα στη βιβλιοθήκη ενός μοναστηριού της περιοχής. Ανασταίνει το παρελθόν της αφανισμένης πόλης, δίνει σύγχρονες προεκτάσεις στη συγκλονιστική ιστορία του «Κάστρου της μνήμης» και τη συνδέει αριστουργηματικά με τις πιο σημαδιακές περιόδους της Ιστορίας μας, καθώς και με τα καίρια ερωτήματα που απασχολούν τη σημερινή Ελλάδα. Συνταιριάζοντας πρωτότυπα κι αριστοτεχνικά το ιστορικό γεγονός, το ντοκουμένο και τη μαρτυρία με την προφορική παράδοση, το παραμύθι και τη λαϊκή εποποιία, Το κάστρο της μνήμης -το πιο πολυδιάστατο μυθιστόρημα του Άρη Φακίνου- ανοίγει νέους δρόμους στη λογοτεχνία μας, δίνοντας παράλληλα εντυπωσιακή παγκοσμιότητα στους ποικιλόμορφους αγώνες των Ελλήνων για τη διαφύλαξη της συλλογικής τους μνήμης, της ταυτότητας και της γλώσσας τους.